Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου 2016

Διαφορετική η Γη από τους υπόλοιπους πλανήτες στο σύμπαν;


Οι περισσότερες αστρονομικές έρευνες στηρίζονται στην υπόθεση πως στο σύμπαν υπάρχουν και άλλοι «κόσμοι» που μοιάζουν με τον πλανήτη μας, ψάχνοντας επομένως για εξωγήινα περιβάλλοντα στα οποία θα μπορούσε να έχει αναπτυχθεί κάποια μορφή ζωής. Μήπως όμως είναι απειροελάχιστες οι πιθανότητες να βρεθεί ένας πλανήτης που να είναι παρεμφερής με τη Γη;




Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μία διεθνής ομάδα επιστημόνων, μέσα από μία μελέτη που βασίσθηκε στις γνώσεις των αστρονόμων για τους πλανήτες εκτός του ηλιακού μας συστήματος, τις οποίες χρησιμοποίησαν σε ένα υπολογιστικό μοντέλο που προσομοίωσε την εξέλιξη του σύμπαντος.

Με το μοντέλο προσομοιώθηκε η δημιουργία των γαλαξιών και των πλανητών κατά τη διάρκεια των 13,8 δισεκατομμυρίων χρόνων «ζωής» του σύμπαντος, ώστε να προκύψει μια «κοσμική απογραφή» των γήινων πλανητών. Μια απογραφή που έδειξε πως εν πολλοίς η Γη αποτελεί μοναδική περίπτωση.

Βέβαια, οι ερευνητές παραδέχονται πως οι προβλέψεις τους για τη χωρική και χρονική κατανομή των γήινων πλανητών, τόσο στις «γειτονικές» περιοχές του σύμπαντος όσο και στα πιο απομακρυσμένα σημεία του, περιέχουν ένα σημαντικό ποσοστό σφάλματος.

Ένας σημαντικός λόγος είναι πως οι γνώσεις μας για τους γήινους εξωπλανήτες είναι εξαιρετικά ελλιπείς. Κι αυτό για έως τώρα έχουν ανακαλυφθεί μόλις 2.000 ουράνια αντικείμενα αυτής της κατηγορίας, τη στιγμή που εκτιμάται πως ο αριθμός τους στο σύμπαν αγγίζει τα 700 πεντάκις εκατομμύρια.

«Σίγουρα σε τέτοιους υπολογισμούς υπεισέρχονται αρκετές αβεβαιότητες», σημειώνει στο Scientific American ένας από τους ερευνητές, ο Άντριου Μπερνς από το Αστεροσκοπείο Carnegie στην Καλιφόρνια. «Οι γνώσεις μας για όλες τις σχετικές παραμέτρους κάθε άλλο παρά ακριβείς είναι».

Οι επιστήμονες δεν μπορούν να προσδιορίσουν την αιτία που κάνει τη Γη μοναδική. Σύμφωνα πάντως με τους υπολογισμούς τους, ο πλανήτης μας αποτελεί εξαίρεση, καθώς διαφέρει από τη συντριπτική πλειονότητα των εξωπλανητών, οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη ηλικία και μέγεθος, ενώ είναι απίθανο να μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ζωής.

Το αποτέλεσμα της μελέτης δεν είναι βέβαια σε καμία περίπτωση τελεσίδικο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον μικρό αριθμό των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν – αφού οι 2.000 εξωπλανήτες αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό των «κόσμων» που υπάρχουν στο σύμπαν. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η δημιουργία και η θέση της Γης είναι αποτέλεσμα ενός πολύ σπάνιου γεγονότος.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες στο άρθρο τους, το οποίο θα δημοσιευτεί στο περιοδικό The Astronomical Journal, θα πρέπει να αποδεχθούμε πως υπάρχουμε χάρις σε ένα πολύ απίθανο «καπρίτσιο» της τύχης.

Όπως είναι φυσικό, ο υπολογισμός θα γίνεται τόσο πιο αξιόπιστος, όσο ανακαλύπτονται περισσότεροι εξωπλανήτες και επομένως στην προσομοίωση προστίθενται νέα δεδομένα για τη θέση και τη σύσταση τέτοιων «κόσμων».

Εξάλλου, όπως επισημαίνει στο Scientific American ο Έρικ Ζάκρισον, από το πανεπιστήμιο της Ουψάλα και μέλος της ομάδας, κάτι που μοιάζει με στατιστικώς σπάνια εξαίρεση μπορεί να σημαίνει είτε πως πρόκειται όντως για ένα πολύ απίθανο αποτέλεσμα σε μια καθαρά τυχαία διαδικασία, είτε πως απλώς ακόμη δεν καταλαβαίνουμε την ίδια τη διαδικασία.

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016

«Ασπίδα» στους αστεροειδείς διηπειρωτικοί πύραυλοι από τον Ψυχρό Πόλεμο



Μέρος από το οπλοστάσιο που είχε αναπτυχθεί την εποχή του Ψυχρού Πολέμου σκοπεύει να αξιοποιήσει η Ρωσία για να «θωρακίσει» τη Γη από τους επικίνδυνους αστεροειδείς.
Αυτό αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ο Σάμπιτ Σαϊτγκαράγιεφ, κορυφαίος ερευνητής ο οποίος εργάζεται στη ρωσική εταιρεία σχεδίασης πυραύλων Makeyev OKB.

Σύμφωνα με τον Σαϊτγκαράγιεφ, το σχέδιο προβλέπει την αναβάθμιση ενός αριθμού από τους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους που διαθέτει η χώρα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καταστρέψουν διαστημικούς βράχους με διάμετρο 20-50 μέτρα και πορεία προς τον πλανήτη μας.

Μάλιστα, η πρώτη δοκιμή μπορεί να γίνει το 2036, με στόχο τον αστεροειδή 99942 Άποφις.

Βέβαια, οι αστεροειδείς τέτοιου μεγέθους δεν μπορούν να συγκριθούν με τα τεράστια ουράνια αντικείμενα που έχουν κατά καιρούς «επισκεφθεί» τη Γη – όπως αυτό που, σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία, προκάλεσε τον αφανισμό των δεινοσαύρων απελευθερώνοντας με την πρόσκρουσή του ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη ενέργεια από τις πυρηνικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Στην περίπτωσή τους, όμως, το πρόβλημα είναι πως τουλάχιστον προς το παρόν μπορούν να ανιχνευθούν λίγες μόλις ώρες πριν φτάσουν στον πλανήτη μας.

Επομένως, με δεδομένο πως οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι σχεδιάσθηκαν την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι για εκτόξευση, ο Σαϊτγκαράγιεφ υποστηρίζει πως αποτελούν την ιδανική λύση για την άμεση καταστροφή τέτοιων βράχων.
Ο Ρώσος ερευνητής προσθέτει πως έχει ήδη ξεκινήσει ο σχεδιασμός των απαραίτητων τροποποιήσεων στους πυραύλους. Επομένως, δεν αποκλείεται το 2029, όταν ο 99942 Άποφις θα προσεγγίσει τη Γη, να είναι όλα έτοιμα για να δοκιμασθεί η ιδέα στην πράξη.

Ωστόσο, συμπληρώνει πως στο μεταξύ θα πρέπει να εξασφαλισθεί η άδεια από τις ρωσικές αρχές για την τροποποίηση ενός αριθμού πυραύλων, όπως επίσης και να εξευρεθούν αρκετά εκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση του πρότζεκτ.

Δύο ζητήματα για τα οποία δεν ξεκαθαρίζει κατά πόσο έχουν δρομολογηθεί.

Πάντως, η ιδέα για τη χρήση πυραύλων με σκοπό την καταστροφή στόχων στο διάστημα προκαλεί ανησυχίες στις ΗΠΑ, οι οποίες εδώ και χρόνια θεωρούν πως η Ρωσία επιδιώκει να αναπτύξει οπλικά συστήματα που θα μπορούν να πλήξουν δορυφόρους.

Επιπλέον, στη συνέντευξη του Ρώσου επιστήμονα, δεν γίνεται σαφές αν οι τροποποιημένοι πύραυλοι θα συνεχίσουν να είναι εξοπλισμένοι με πυρηνικές κεφαλές, όπως και οι συμβατικοί βαλλιστικοί πύραυλοι, ή θα καταστρέφουν τους αστεροειδείς με συμβατικά εκρηκτικά.

Η NASA εξετάζει επίσης τη δυνατότητα καταστροφής διαστημικών βράχων με πυρηνικά, σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα όπως το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore.

Παρ’ όλα αυτά, μιλώντας στο CNN, ο επιστήμονας του Εργαστηρίου Πολ Μίλερ σημειώνει πως δεν γνωρίζει να υπάρχει στις ΗΠΑ ενδιαφέρον για τη χρήση τροποποιημένων βαλλιστικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον Μίλερ, καθώς εξελίσσονται συνεχώς οι δυνατότητες χαρτογράφησης των επικίνδυνων διαστημικών βράχων, σύντομα η όποια απειλή θα γίνεται αντιληπτή δεκαετίες νωρίτερα.

Επομένως, δεν θα είναι απαραίτητη μία λύση για την άμεση καταστροφή τους.

Του Κώστα Δεληγιάννη – naftemporiki.gr – www.universetoday.comphysicsgg

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2016

H αστρονομία βαρυτικών κυμάτων προ των πυλών





Οι δυο παρατηρητές του σχήματος α, ζώντας σε έναν ουσιαστικά επίπεδο χωροχρόνο, με τους ηλεκτρικούς φανούς που κρατούν στα χέρια τους αποστέλλουν φωτεινά σήματα ο ένας στον άλλον και μετρούν το χρόνο που χρειάζεται η φωτεινή δέσμη για να διανύσει την μεταξύ τους απόσταση. Αυτός ο χρόνος αποτελεί το μέτρο της ιδιοαπόστασης που τους χωρίζει. Χωρίς να το περιμένουν, τους πλησιάζει ένα κύμα καμπυλότητας. Στο στιγμιότυπο β το κύμα έχει τροποποιήσει την καμπυλότητα του χωροχρόνου ανάμεσά τους, τα φωτόνια χρειάζονται διαφορετικό χρόνο για να ταξιδέψουν από τον έναν στον άλλο. Μετρώντας αυτή τη διαφορά χρόνου, κατορθώνουν να ανιχνεύσουν το κύμα. Με τον ίδιο τρόπο σε γενικές γραμμές ανιχνεύουν τα βαρυτικά κύματα και τα «συμβολόμετρα» σαν το LIGO , συγκρίνοντας την απόσταση κατά δυο διαφορετικές κατευθύνσεις του χωρόχρονου….
http://physicsgg.me/

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2016

Η επιφάνεια της σελήνης σε HD


Εντυπωσιακές φωτογραφίες από την επιφάνεια της σελήνης σε High Definition



Πριν από δύο χρόνια το κινεζικό διαστημικό ρομπότ «Γιούτου» άρχισε να κυλά πάνω στην αμμώδη επιφάνεια της σελήνης. Στη διάρκεια ενός μήνα τράβηξε εκατοντάδες φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης. Πρόσφατα η Ακαδημία Επιστημών της Κίνας δημοσίευσε μερικές από αυτές. Χάρη στη υποστήριξη της επιστημονικής εταιρείας των ΗΠΑ Planetary Society μπορεί κανείς να δει τις φωτογραφίες και στο διαδίκτυο.


Στις φωτογραφίες φαίνονται σεληνιακά πετρώματα, ίχνη τροχών στην άμμο και πανοραμικές εικόνες από την επιφάνειας της σελήνης. Η εικόνα δεν είναι τόσο γκρίζα και έρημη όσο θα περίμενε κανείς. Στο φως του ήλιου η άμμος είναι περισσότερο καφετιά παρά γκρίζα ενώ κάποια πετρώματα αστράφτουν στο φως. Στην ιστοσελίδα της Planetary Society μπορεί να βρεις κανείς και χάρτες, οι οποίοι βοηθούν να εντοπιστούν τα σημεία που ελήφθησαν οι φωτογραφίες.

Ένα νέο είδος βασάλτη

Στα τέλη του 2015 το ρομπότ προχώρησε σε μια σημαντική ανακάλυψη: ένα νέο είδος ηφαιστειακών πετρωμάτων. Αυτό το είδος βασάλτη δεν είχε εντοπιστεί σε καμία άλλη έρευνα μέχρι σήμερα. Το πέτρωμα περιέχει τα ορυκτά ιλμενίτης και ολιβίνης, η συνύπαρξη των οποίων εξέπληξε τους μελετητές.

Το σημείο προσσελήνωσης του ρομπότ είχε επιλεχθεί, ώστε να εξεταστεί μια περιοχή η οποία διαμορφώθηκε πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Δίπλα στο σημείο βρίσκεται ένας κρατήρας ο οποίος έχει απελευθερώσει πετρώματα από το υπέδαφος. Το ρομπότ μέτρησε σε αυτά τα πετρώματα την περιεκτικότητα τιτανίου. Κι ενώ άλλες περιοχές είναι πλουσιότερες ή φτωχότερες σε τιτάνιο, το «Γιούτου» βρέθηκε σε μια περιοχή με μέση τιμή. Η ποικιλία στις ποσότητες τιτανίου στην επιφάνεια της σελήνης αποδεικνύει ότι το υπέδαφός της δεν είναι ομοιόμορφο ως προς τα υλικά του.


Το τιτάνιο προέρχεται από τον ιλμενίτη, ο οποίος λόγω της μεγάλης πυκνότητάς του θα πρέπει να βυθίστηκε στην παγωμένη επιφάνεια της σελήνης. Το ρομπότ εντόπισε στο τιτάνιο και υψηλά επίπεδα ολιβίνη, ο οποίος συνήθως αποκρυσταλλώνεται νωρίς. Κατά πάσα πιθανότητα ο βασάλτης σχηματίστηκε τη στιγμή που ξεκίνησε να βυθίζεται ο ιλμενίτης ενώ ο αποκρυσταλλωμένος ολιβίνης άρχιζε να αναδύεται.
skai.grwww.planetary.org




Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2016

Πιθανή ανακοίνωση της ανακάλυψης βαρυτικών κυμάτων τη Πέμπτη


Την προηγούμενη φορά, το 2014, που οι επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν με τυμπανοκρουσίες ότι είχαν ανιχνεύσει για πρώτη βαρυτικά κύματα, αποδείχθηκε ότι είχαν κάνει λάθος. Αυτή τη φορά όμως οι φήμες -που ξεκίνησαν πέρυσι τον Σεπτέμβριο και τις προηγούμενες μέρες εντάθηκαν- επιμένουν ότι επίκειται μια νέα σχετική ανακοίνωση, που θα ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.





Τα βαρυτικά κύματα, που – αντίθετα με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία – δεν αλληλεπιδρούν με την ύλη, έχουν προβλεφθεί από τη Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Αϊνστάιν πριν από ένα αιώνα, αλλά ποτέ δεν έχουν παρατηρηθεί άμεσα μέχρι σήμερα. Όποιος τα βρεί, έχει εξασφαλίσει το επόμενο Νόμπελ Φυσικής, καθώς θα πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της εποχής μας.

Η αξιοπιστία της νέας φήμης περί ανακάλυψης -και μάλιστα ότι επίκειται η σχετική επιστημονική δημοσίευση στο κορυφαίο περιοδικό «Nature» – ενισχύεται σοβαρά από το γεγονός ότι προαναγγέλθηκε σχετική συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον την Πέμπτη (17:30 ώρα Ελλάδας), την οποία συνδιοργανώνουν επιστήμονες των πανεπιστημίων Caltech (Τεχνολογικού Ινστιτούτου Καλιφόρνια) και ΜΙΤ, της ερευνητικής κοινοπραξίας LIGO του ομώνυμου πειράματος ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων, υπό την αιγίδα – και αυτό είναι το σημαντικό- του πιο επίσημου επιστημονικού φορέα στις ΗΠΑ, του κρατικού Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών (NSF).

Σύμφωνα με την ασαφή σχετική ανακοίνωση, οι επιστήμονες «θα κάνουν επικαιροποιημένη αναφορά για την προσπάθεια ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων -των «ρυτιδώσεων» στον ιστό του χωροχρόνου- με τη χρήση του Παρατηρητηρίου Βαρυτικών Κυμάτων Μέσω Συμβολόμετρου Λέιζερ (Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory – LIGO)».

Το LIGO αποτελείται από δύο πανομοιότυπους υπερευαίσθητους ανιχνευτές, κατασκευασμένους από ερευνητές του Caltech και του ΜΙΤ με χρηματοδότηση του NSF, οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι σε απόσταση περίπου 3.000 χιλιομέτρων μεταξύ τους, ο ένας στο Λίβινγκστον της Λουιζιάνα και ο άλλος στο Χάνφορντ της Ουάσιγκτον. Κάθε ανιχνευτής έχει δύο βραχίονες τεσσάρων χιλιομέτρων σε σχήμα «L», κατά μήκος των οποίων στέλονται συνεχώς ακτίνες λέιζερ.

Το πείραμα προσπαθεί να «πιάσει» τις ανεπαίσθητες δονήσεις που αφήνουν στο πέρασμα τους από τη Γη τα βαρυτικά κύματα, καθώς επί εκατομμύρια έτη αυτά ταξιδεύουν στο σύμπαν με την ταχύτητα του φωτός, έχοντας ως αφετηρία ορισμένα μεγάλης κλίμακας καταστροφικά συμβάντα, όπως η συγχώνευση δύο μαύρων τρυπών ή δύο αστέρων νετρονίων, που «γεννούν» βαρυτικά κύματα. Ένα διερχόμενο από τον πλανήτη μας βαρυτικό κύμα θα μεταβάλει απειροελάχιστα – αλλά μετρήσιμα- την απόσταση που διανύει η ακτίνα λέιζερ στους ανιχνευτές LIGO.

Και άλλες ερευνητικές ομάδες, με άλλα πειράματα, προσπαθούν να ανιχνεύσουν τα βαρυτικά κύματα. Μία από αυτές είναι η BICEP2, που έκανε τη «γκάφα» πρόπερσι.
Πηγή
http://www.news.gr/=http://physics4u.gr/

Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2016

Πριν από 20 μέρες κυκλοφόρησαν φήμες ότι το LIGO ανίχνευσε βαρυτικά κύματα. Αν οι φήμες επαληθευτούν, τότε όλος ο κόσμος θα θέλει να μάθει τι είναι τα βαρυτικά κύματα. Έτσι, το phdcomics.com μας παρουσιάζει τα βαρυτικά κύματα με τον απλούστερο δυνατό τρόπο: